İstanbul Araştırmaları Enstitüsü ve Arka Oda Toplantıları, 28 Kasım 2019
20. yüzyılın hemen başında Beyoğlu’nda gerçekleşen “Pera Salon Sergileri” Paris’teki örneklerine benzer şekilde düzenlenmiş kapsamlı sergilerin en önemli örneklerindendir. Her sergi için yaklaşık bir ay süreyle İstiklal Caddesi üzerinde özel bir mekânın tahsis edildiği, ortalama 30 kadar sanatçının 250’den fazla eserle katıldığı ve eserlerin çoğunun alıcı bulduğu düşünülürse, bu önem daha da iyi anlaşılır. 1901-1903 yılları arasında sadece üç kez yapılan “Pera Salon Sergileri” pek az araştırmanın konusu olmuştur.
Son dönemde ise konu yeniden araştırma sahasına katıldı. Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi öğretim üyesi, sanat tarihçisi Seza Sinanlar Uslu’nun, Yıldız Sarayı Fotoğraf Koleksiyonu’ndaki isimsiz bir albümde saptadığı, 1902 yılı Salon Sergisi’ne ait fotoğraflar sayesinde pek çok yeni bilgi ortaya çıktı. Sultan II. Abdülhamid’in isteği üzerine hazırlanan albüm sayesinde sergide hangi eserlerin yer aldığına ve literatürde adları geçse de izlerine hiç rastlanmamış bazı tablolara dair somut bilgilere ulaşılırken, bugün Pera Müzesi dahil çeşitli koleksiyonlarda yer alan pek çok yapıtın da 1902 yılında sergilenmiş olduğu tespit edildi.
Sunumda, Vanitas sembollerinden nü figürlere, portrelerden mitolojik konulara kadar, Pera Sergileri’nde bilinenin aksine çok farklı içerikte sergilenen yapıtlar, Stamboul gazetesi başyazarı Régis Delbeuf’ün sergi boyunca gün gün kaleme aldığı eleştiri yazılarıyla birlikte değerlendiriliyor. Tarihin içinde saklı kalmış “1902 Salon Sergisi” günümüz izleyicisinin karşısına adeta yeniden çıkıyor.
